Skąd pochodzi sól i jak ją otrzymać? Poznajcie sekrety tego niezwykłego minerału, który towarzyszy nam w kulinariach już od wieków. Sól – inaczej chlorek sodu, z greckiego halos to minerał, który znany jest nam od starożytności. Sól odkryto podobno zupełnie przypadkowo próbując konserwować żywność. W ten oto sposób stała się na całym niemal świecie produktem pożądanym. Ten minerał, który okazał się być także cenną przyprawą służył właściwie najczęściej do konserwacji żywności, ale jego walory okazały się być o wiele istotniejsze. Sól była tak bardzo pożądanym surowcem, że wciąż poszukiwano nowych złoży oraz sposobów na jej tanie i szybkie wytworzenie lub pozyskanie. Na przestrzeni wielu lat sól zaczęła pełnić ważną funkcję nie tylko kulinarną, ale i gospodarczą. Nazywana nawet białym złotem przyczyniła się do rozwoju wielu miast i regionów, gdzie można ją było wydobywać. Tak też dzięki bogatym złożom soli rozwinęła się między innymi nasza rodzima Wieliczka czy Bochnia. A gdzie leży źródło soli i jak się ją pozyskuje? Sól morska Wśród różnych rodzajów soli, jedną z najbardziej popularnych i najchętniej wybieranych jest sól morska. Powstaje ona w efekcie krystalizacji wód morskich, ale i także bardzo słonych jezior. Litr wody morskiej potrafi zawierać mniej więcej 35 g soli z zawartością naturalnego jodu. W rejonach, gdzie występują więc wody wyjątkowo zasolone od lat prowadzi się przemysł związany z jej pozyskiwaniem, budując sieć tzw. salin (płytkich stawów, na których dnie po odparowaniu wody krystalizuje się sól). Otrzymywanie soli poprzez odparowanie wody jest metodą najprostszą i najtańszą a co za tym idzie często stosowaną. Parująca woda pozostawia kryształki soli, które są następnie zbierane. Taka sól jest bogata w magnez, jod, a także w pierwiastki takiej jak lit, cynk czy selen. Tego rodzaju sól pozyskuje się między innymi u wybrzeży Afryki, Francji, Hiszpanii, Chorwacji, Rosji czy Włoch. Sól kamienna (kopalniana) Wydobywanie soli kamiennej z podziemi to druga znana i najbardziej rozpowszechniona metoda pozyskiwania tego minerału. Trzeba przyznać, że jest to bardzo trudny i żmudny proces wymagający wiele wysiłku. Najstarsze próby wydobywcze odkryto w Alpach skąd pochodziły dowody na eksploatację żył soli już z V tysiąclecia Złoża soli kamiennej występują w największych ilościach między innymi w Niemczech, Francji, Holandii, Polsce, czy Rosji. Wśród najbardziej znanych w Polsce kopalń soli – Wieliczce oraz Bochni zakończenie wydobywania nastąpiło w latach 90. XX wieku. Aktualnie największe złoża soli kamiennej znajdują się u nas na Kujawach w Inowrocławiu, a także w Kłodawie oraz na Dolnym Śląsku w Sieroszowicach. Co ciekawe nie eksploatowane złoża soli znajdują się również na terenach rozciągających się między Żorami a Rybnikiem oraz Łebą a Puckiem. Sól z solanek Woda morska i kopalnie soli to nie jedyne źródła tego cennego minerału. Są nim również naturalne wody solankowe. Do ich pozyskania potrzebne jest dostarczenie dużej ilości ciepła zewnętrznego, aby woda mogła odparować zostawiając na swoim dnie sól. Do ogrzewania wody solankowej używano swego czasu drewna lub torfu, który spalany był w specjalnie do tego zbudowanych piecach. Cały proces tak zwanego warzenia polegał na tym, że wodę z solanki umieszczano w naczyniach, które następnie ustawiano w piecach na stojakach. W ten sposób woda parowała pozostawiając pożądaną sól. Pierwsze tego rodzaju metody otrzymywania soli z solanek datowane są na epokę żelaza między VII a V wiekiem Pierwotne narzędzia przeznaczone do wytwarzania soli odnaleziono we Francji. Ciekawostka... Czy wiesz, że sól można wędzić? Wędzenie soli to tradycja indiańska, ale popularna jest jak się okazuje także w Meksyku i Danii, choć zwykło się mawiać, że najlepszą produkuje się we francuskiej Bretanii. Przed wiekami Indianie wędzili za jej pomocą różne rodzaje mięs. Sam proces wędzenia soli trwa 24 godziny, w trakcie których uzyskuje ona głęboki smak i aromat - wg przepisu Indian - głównie za sprawą czerwonej olchy. W Bretanii z kolei sól poddawana jest wpierw suszeniu na słońcu, by później umieścić ją na wędzonych beczkach wykonanych z drewna dębowego, które to beczki były wcześniej używane w produkcji wina szczepu Chardonnay.
Ograniczanie podaży soli to jedna z ważniejszych strategii poprawy zdrowia, szczególnie w kontekście zdrowia układu krwionośnego. Sprawa ta nie zmienia się przy upałach. Spożycie soli a upały Wiele osób w trakcie ciepłych dni dodaje do wody szczyptę soli mając nadzieję, że płyn będzie lepiej nawadniał.
Najważniejsze zasady gotowania rosołu! Gotowanie rosołu to wyzwanie. Poznaj najważniejsze zasady, dzięki którym Twój Rosół będzie coraz lepszy. #1 Gotowanie mięsa w zimnej wodzie. Wywary na mięsie zawsze gotujemy od zimnej wody, dzięki temu więcej składników smakowych przejdzie do rosołu i będzie on bardziej esencjonalny i aromatyczny. Kiedy gotujemy mięso w zimnej wodzie — mięso odda cały smak wodzie, w której będzie się gotował, w ten sposób osiągniemy znakomity esencjonalny wywar. #2 Gotowanie mięsa w gorącej wodzie. Kiedy mięso wrzucimy do gorącej wody, zachowa soczystość i smak, a także świetnie sprawdzi się jako drugie danie. Pamiętaj, aby zawsze myć mięso w letniej wodzie, dzięki temu pozbędziesz się tłustej i nieświeżej powierzchni. #3 Kiedy solimy Rosół? Rosół solimy zawsze pod koniec gotowania. Dzięki temu Rosół będzie smaczniejszy i bardziej esencjonalny. Woda bez soli, będzie miała szansę wydobyć co najlepsze z mięsa i warzyw. Pamiętaj, solimy delikatnie, pod koniec gotowania. #4 Warzywa. Warzywa w Rosole gotujemy krócej i dodajemy je w połowie gotowania, by nie utracić właściwości odżywczych. Marchew dodaje słodyczy i koloru, pietruszka goryczki, por i cebula dodaje ostrości, przypieczona cebula nada goryczkę i piękny aromat, seler i goździki nadadzą smak korzenny. #5 Rosół gotujemy na małym — bardzo małym ogniu. Podstawowa zasada pozwalająca uzyskać piękny, klarowny Rosół to powolne gotowanie. Poczynając od zimnej wody, która pozwala wydobyć jego pełen smak i aromat. Pamiętaj, że Rosół to wywar, jego czas gotowania uzależniony jest od jego składników, z reguły jest to od 2 do 3 godzin. #6 Szumowanie rosołu. Mięso zawiera białko, którego część podczas gotowania rozpuszcza się w wodzie, i ścina się w wysokiej temperaturze w postaci tzn. szumowin. Jeśli mięso gotujemy w zimnej wodzie i powoli doprowadzamy do wrzenia, białka te wydzielają się wolniej w większych skupieniach, unosząc się na wodzie wraz z tłuszczem. Zawiesiny te można zebrać łyżką lub pozostawić, aby się wygotowały, w rezultacie nie powinny wpłynąć na klarowność Rosołu. Na koniec! Podziel się doświadczeniem, napisz w komentarzu — na jakim mięsie robisz Rosół, kiedy wrzucasz warzywa, solisz, przycisk komentarza jest poniżej — wiesz, co robić! PS. najlepiej po ugotowaniu 😉
Do potrawy tego typu zwykle lepiej pasuje cienka kiełbasa. Jednak leczo z kiełbasą i papryką można też zrobić na grubszych wędlinach. Składnikiem, o którym jeszcze nie powiedzieliśmy są pieczarki. Do polskiego przepisu na pyszne leczo często dodaje się te grzyby, pokrojone w średniej grubości plasterki.
Mówi się o niej biała śmierć, ale też i białe złoto. Jaka jest prawda o spożywaniu soli i jaką sól powinniśmy wybrać, aby było – rodzaje i zastosowanieNa rynku mamy kilka rodzajów soli:sól kuchenna: kamienna i ważonaWydobywa się ją w kopalni. W zależności od sposobu jej pozyskiwania mamy jej dwa rodzaje. Sól kamienna to skruszona skała solna. Jest ona nieoczyszczona, dlatego też poza sodem i chlorem będzie zawierała również inne składniki mineralne ( magnez, wapń). Sól ważona pozyskiwana jest z odparowanego roztworu solnego tzw. solanki. Jest oczyszczona i zawiera jedynie chlorek sodu. Obie te sole nazywamy solą kuchenną, są one wzbogacone w cenny morska i himalajskaSól morska pozyskiwana z odparowanej wody morskiej. Zawiera ona mniej sodu od kuchennej, ale za to jest bogatsza w inne składniki mineralne np. wapń, żelazo, magnez, mangan. Tej soli z reguły się nie joduje, gdyż zawiera naturalnie występujący himalajska powstała w wyniku wyschnięcia oceanów w Azji południowej. Poza chlorkiem sodu dostarcza 84 innych mikroelementów. Ważne jest, aby pochodziła z Pakistanu. Jeżeli na etykiecie widnieją Hawaje czy Polska, unikamy tego peklowaSoli peklowej używa się do peklowania wędlin. Poza chlorkiem sodu zawiera saletrę czyli azotyn sodu. Jest to związek, który stosowany w nadmiarze może odkładać się w organizmie i niszczyć np. smakowa z dodatkiem ziółTo zwykła sól kuchenna z dodatkiem ziół. Miejmy świadomość, że największy udział w tym produkcie stanowi sól (ok. 70 – 75%). Czytajmy uważnie etykiety soli ziołowej, gdyż część producentów poza ziołami dodaje również wzmacniacz smaku czyli glutaminian sodu. Najbezpieczniej i najtaniej będzie, gdy samodzielnie przygotujemy własną sól ziołową. Można wówczas stworzyć kompozycję swoich ulubionych ziół. Jeśli nie mamy pomysłu jakich ziół użyć, warto sięgnąć po: gorczycę, czosnek, cząber, bazylię, suszoną – ile dziennieDzienny limit na spożycie soli to 5 g, czyli jedna łyżeczka do herbaty. Według badań Polacy jednak spożywają jej zdecydowanie więcej. Już z samej solniczki każdego dnia sypiemy na talerz i do garnka średnio 7 g soli. Trzeba do tego doliczyć sól, która znajduje się w wędlinach, pieczywie, słonych przekąskach, daniach gotowych a wyjdzie nam nie mała jej ilość…Czy zatem powinniśmy całkowicie zaprzestać solenia? Odpowiedź brzmi: NIE. Sól bowiem zawiera dwa pierwiastki (sód i chlor), bez których nasz organizm źle funkcjonuje. Sód razem z potasem odpowiada za gospodarkę wodną naszego organizmu. Chlor natomiast jest składnikiem kwasu solnego w żołądku, odpowiada za prawidłowy przebieg trawienia i utrzymanie właściwej kwasowości w żołądku. Sól to również źródło jodu, którego w naszej diecie spożywamy zbyt mało. Pamiętajmy jednak, aby zwracać uwagę jaki rodzaj soli kupujemy. Według przepisów obowiązek jodowania dotyczy tylko soli kuchennej (kamiennej i ważonej). Jeśli producent na opakowaniu napisze iż jest to sól do kiszenia, jodu w niej nie będzie. Dzienna norma na jod to ok. 150 – 200 mikrogramów. Aby zrealizować zapotrzebowanie na ten pierwiastek tylko z samej soli powinniśmy spożywać 1 łyżkę stołową soli… Jak wiemy dzienny limit soli to łyżeczka od herbaty. Zatem wniosek taki: aby uzupełniać jod, powinniśmy spożywać również inne produkty, które zaopatrzą nasz organizm w jod, takie jak: ryby morskie (dorsz, śledź, makrela), warzywa zielone takie jak: szpinak, szparagi, jarmuż oraz cebula, rzepa, wspomagające będzie również picie mleka. Nie do przecenienia w kwestii jodu są również spacery brzegiem morza… ale wiadomo, że na taką „suplementację” możemy pozwolić sobie najczęściej w wakacje.>> Rozgrzewające przyprawy – jak naturalnie podwyższyć temperaturę organizmu <Do najczęściej stosowanych konserwantów należą: azotany (produkty mięsne, sery), kwasy benzoesowy, sorbowy, mlekowy, propionowy, askorbinowy, cytrynowy (przetwory warzywne i owocowe, pieczywo), tokoferole (tłuszcze i oleje). W przemyśle stosowane są szeroko stabilizatory i emulgatory, które zapobiegają rozwarstwianiu się, żelowaniu Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), bezpieczny poziom spożycia soli wynosi maksymalnie 5 gramów dziennie. To tyle co jedna płaska łyżeczka od herbaty. 5 gramów soli kuchennej zawiera w przybliżeniu około 2000 mg sodu. To dzienna zalecana dawka tego pierwiastka dla dorosłego zdrowego człowieka. Według naukowców z Instytutu Żywności i Żywienia przeciętna dieta Polaka zawiera go dziennie nawet dwa - trzy razy więcej. Większość osób dorosłych spożywa każdego dnia średnio 7 do 10 gramów soli (a zdarza się, że jest to nawet 14 - 16 g soli dziennie). Sól kuchenna nie jest jedynym źródłem sodu w naszej diecie. Innych, naturalnych źródeł tego pierwiastka jest wiele, np. marchew, buraki, woda mineralna czy mięso. Niedobory sodu u ludzi występują bardzo rzadko. Sól to cichy zabójca Dowody naukowe wskazują, że regularne spożywanie nadmiaru soli zwiększa ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego, które jest główną przyczyną udarów mózgu, a także jedną z głównych przyczyn zawałów i niewydolności serca. Eksperci WASH ostrzegają, że nadmiar soli przyczynia się również do rozwoju osteoporozy, raka żołądka, chorób nerek, w tym kamicy nerkowej, a także otyłości. Naukowcy potwierdzili też związek między podwyższonym ciśnieniem tętniczym a wysokim spożyciem soli, nawet wtedy, kiedy badani spożywający dużo soli, stosowali dietę bogatą w prozdrowotne (i obniżające ciśnienie) składniki. >> Leki na nadciśnienie, suplementy diety na serceUwaga na sól ukrytą w różnych produktach Nawet ponad połowa soli w diecie Polaków może pochodzić nie bezpośrednio z solniczki, a z produktów przetworzonych. Sól dodawana jest do wielu produktów przetworzonych. To składnik wędlin, serów, pieczywa, słodyczy, mieszanek przypraw, sosów i zup typu instant. Jak ograniczyć ilość soli w diecie? usuń solniczkę ze stołu i staraj się nie dosalać jedzenia; zamiast soli używaj innych przypraw, np. ziół świeżych i suszonych; unikaj także mieszanek przyprawowych ponieważ zawierają bardzo dużo soli; wybieraj produkty świeże, nieprzetworzone; jeśli nie jesteś w stanie zrezygnować z soli, używaj soli sodowo-potasowej, zawierającej mniej sodu; kupując produkty żywnościowe, czytaj etykiety i wybieraj produkty z małą ilością soli. Czym zastąpić sól? Najlepszym rozwiązaniem na rozpoczęcie eliminacji soli jest unikanie dodawania jej do potraw oraz zrezygnowanie ze spożywania produktów przetworzonych w wysokim stopniu. Aby polepszyć smak potraw pozbawionych dodatku tradycyjnej soli, warto sięgnąć po dostępną w aptekach sól potasową. Jej stosowanie zaliczane jest do jednej z metod niefarmakologicznego leczenia nadciśnienia tętniczego. Korzystny wpływ potasu polega na jego zdolności do obniżania ciśnienia. Zwiększenie ilości tego pierwiastka w diecie powoduje zwiększone wydalanie sodu, a to z kolei prowadzi do obniżenia ciśnienia. Korzystne jest także włączenie do menu produktów naturalnie bogatych w potas, takich jak banany, brzoskwinie, czarne porzeczki, brukselka, pomidory, szpinak, ziemniaki, suche nasiona roślin strączkowych czy otrąb pszennych. Zbyt duża ilość potasu w dobowym menu może obciążać nerki. Stosowanie soli potasowej powinno być skonsultowane z lekarzem. Co bardzo ważne, soli potasowej nie mogą stosować osoby z niewydolnością nerek. Zioła zamiast soli Naturalny słony posmak potraw osiągnąć można dzięki doprawianiu ich łagodnymi ziołami, takimi jak: bazylia, tymianek, estragon, majeranek, zielona pietruszka, koperek, kolendra, czosnek. Jeśli nie ma przeciwwskazań, można używać również przypraw ostrych, takich jak ostra papryka, curry czy imbir. Jak używać ziół? Jeśli dorzucamy do potraw świeże zioła, warto drobno je wcześniej posiekać, aby uwolnić aromat i dobroczynne właściwości. Zwykle jednak używamy już rozdrobnionych. Zioła wkładamy do rondla pod koniec gotowania. Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne w 2014 r. prowadziło eksperymentalne warsztaty, na których wybranych 55 osób uczyło się przygotowywać posiłki bez soli, za to z ziołami. Ponad 60 proc. uczestników miało wysokie ciśnienie krwi, 18 proc. - cukrzycę i nadwagę. Po roku okazało się, że większość z nich nadal stosuje zdrowe zasady żywienia z wyłączeniem soli.. 714 657 193 690 46 473 493 211potrawy do ktorych dodaje sie sol
![]()